Dashuria, një mister shkencor

Të
dashurosh është një çështje shumë e ndërlikuar dhe sipas një kërkimi të
ri, bëhet fjalë për një proces në të cilin përfshihen 12 zona të trurit
që prodhojnë të ashtuquajturin momentin“magjik”.
Të rënët në
dashuri nuk është një veprim aq i thjeshtë sa ç’mund të duket, por është
një reaksion shumë i shpejtë. Ato ndjenja të jashtëzakonshme dhe
gjithëpërfshirëse të të qenët kokë e këmbë në dashuri, çmendurisht të
lidhur me një person të dashur, janë rezultat i një reaksioni shumë të
shpejtë dhe kompleks të trurit. Të qenët në dashuri, ose më saktësisht
të qenët në një gjendje emocionale intensive të nevojës për t’u bashkuar
me një person tjetër, në të cilën përfshihen komponentë të sjelljes,
kimikë e të tjerë, është një çështje shumë e ndërlikuar. Sipas një
kërkimi të ri, nuk bëhet fjalë sikundër mendojnë disa për një ndjenjë
bazike, por për një proces gjithëpërfshirës, në të cilin përfshihen 12
zona të trurit, që bashkëpunojnë dhe prodhojnë një moment që e quajmë
“magjik”.

Studimet shkencore
Është zbuluar se aktiviteti i parë specifik në lidhje me dashurinë
nis brenda një fraksioni shumë të shkurtër kohor. Sipas një studimi të
ri të titulluar “Neuroimagjinata e dashurisë”, rajone të ndryshme të
trurit me emra të vështirë të tillë si dorsolateral, frontal, apo
anterior, si dhe elemente kimike të tilla si dopamina dhe oksitoksina,
përfshihen në krijimin e ndjenjave të dashurisë. Disa nga këto zona
aktivizohen edhe kur njerëzit janë nën ndikimin e alkoolit, apo të
drogave, pra të përfshirë nga euforia. “Edhe pse shumë teori në lidhje
me emocionet e kanë cilësuar dashurinë si një emocion bazë, dashuria në
fakt është shumë më tepër se kaq”,- deklaron një mjek. Sipas tij,
dashuria përfshin emocione bazë dhe gjithashtu edhe emocione të
ndërlikuara, motive dhe objektiva, pamje e njohje. Dashuria pasionante,
që ka qenë dhe është vazhdimisht objektivi kryesor i vargjeve të
poetëve, shkrimtarëve dhe artistëve, po studiohet gjithnjë e më shumë
nga shkencëtarët. “Sa më e mirë të jetë për ne shkalla e të kuptuarit të
dashurisë, aq më i madh do të jetë respekti ynë për domethënien dhe
fuqinë e rolit të dashurisë në shëndetin mendor dhe fizik”,- thotë një
mjek.

Eksperimenti
Gjashtë studime fRMI janë zhvilluar deri më tani dhe në këto studime
janë përfshirë 120 persona. Në një nga këto eksperimente, 17 meshkuj dhe
gra, të cilët deklaruan se ishin tërësisht të dashuruar me partnerët e
tyre, pranuan që t’i nënshtroheshin skanimit të trurit, ndërsa ishin
duke parë një foto të të dashurit të zemrës për gjatë një kohe prej 17
sekondash. Skanimi tregoi se në ato sekonda kishte një aktivitet shumë
të madh të disa neuroneve në disa zona të veçanta të trurit, prej të
cilave aktivizoheshin edhe emetimi i disa lëndëve kimike. Ndërkohë, po
në këto sekonda ka një ulje shumë të ndjeshme të zonave në të cilat
përqendrohen aktivitetet e ndjenjave të frikës dhe ankthit. Sipas
mjekëve dhe për të gjithë studiuesit, pushteti dhe forca e dashurisë së
vërtetë është shumë më e madhe edhe se dëshira seksuale dhe forca më e
madhe ndryshuese dhe përmirësuese e njeriut.